Ostatni upalny piątek czerwca poświęciliśmy na spotkanie, obcowanie, zacieśnianie przyjacielskich więzów i pogłębianie wiedzy historycznej. Nieszeregowe wydarzenie - przypomnienie wydarzeń sprzed 255 lat – Konfederacji Barskiej - zostało zorganizowane w sąsiedztwie, w rejonie janowskim, w starostwie Żejmy, we wsi Normainiai II.
Od rana przy kapliczce poświęconej pamięci uczestników Konfederacji Barskiej znajdującej się przy dworze w Normainiai zbierali się miejscowi mieszkańcy, goście, miłośnicy i znawcy historii. Przybyli też nasi rodacy.
Byli to członkowie lokalnej grupy działania Północne Mazowsze z gminy Krasne z Polski. Oni wraz z lokalną grupą działania Samorządu Rejonu Janowskiego zrealizowali wspólny projekt pod nazwą: Historyczna pamięć Rzeczypospolitej Obojga Narodów –
współpraca pomiędzy lokalnymi grupami działania tworząc nowe usługi turystyczne i innowacje.
Po przybyciu wszystkich uczestników wydarzenia, przy kapliczce przy dworze w Normainiai upamiętniającej konfederatów został poświęcony na nowo ustawiony krzyż z Męką Pańską. Poświęcił go proboszcz parafii św. Trójcy w Szatach Robertas Gedvydas Skrinskas. Tu, w historycznym miejscu, głos zabierali przybyli na wydarzenie goście z Polski, z samorządu w Krasnem oraz z Samorządu Rejonu Janowskiego. Przemawiał i wszystkich witał pochodzący z Janowa poseł na Sejm RL, były mer Janowa Eugenijus Sabutis. Do obecnych zwrócił się też poseł na Sejm RL, historyk wojskowości Litwy prof. Valdas Rakutis.
Po zakończeniu ceremonii poświęcenia krzyża, wszyscy uczestnicy historycznego wydarzenia udali się do wielofunkcyjnego centrum szkoły w Bukańcach, w rejonie janowskim, gdzie odbyła się rejestracja uczestników, przerwa kawowa i degustacja żołnierskiej kaszy. Przybyłych gości witali gospodarze – uczniowie szkoły w Bukańcach, skauci, administracja szkoły i gminy. Następnie rozpoczęła się prezentacja projektu. W trakcie prezentacji usłyszeliśmy nowe innowacyjne myśli, zapoznaliśmy się z wykonanymi pracami, służącymi tworzeniu nowych usług i innowacji turystycznych. Po pięknej piosence, którą podarowali gospodarze obecnym, czekała na nich prezentacja książki „Wolnoṥć, Wiara i Nadzieja. Przebieg walk Konfederacji Barskiej w latach 1768-1772”, której autorami są Valdas Rakutis i Žilvinė Patrauskaitė. Książka jest wydana w języku litewskim i polskim. Z historykiem litewskiej wojskowości, posłem na Sejm RL, prof. Valdasem Rakutisem rozmawiał parlamentarzysta Eugenijus Sabutis. Ta rozmowa z autorem książki stała się prawdziwą edukacją, ponieważ nie wszyscy obecni wiedzieli o Konfederacji Barskiej, jej walkach i znaczeniu. Naprawdę w historii Litwy XVIII wieku jest niejedna biała plama. Wiele faktów jest jeszcze nieznanych, nieprzedyskutowanych. Autor książki cierpliwie i szczegółowo odpowiadał na pytania moderatora. Po zakończeniu prezentacji książki, utworzyła się niemała kolejka uczestników wydarzenia, którzy po nabyciu książki chcieli otrzymać autograf autora. Profesor Valdas Rakutis z przyjemnością podarował tę książkę też dla Polskiej Biblioteki w Wędziagole.
Wspaniałe historyczne, edukacyjne, kulturalne wydarzenie miało miejsce w ostatni piątek czerwca w Janowskiej Krainie. Irytuje tylko jeden bardzo ważny i niby zrozumiały fakt: znajdujące się przy kapliczce plansze ze zdjęciami, opisami wydarzeń historycznych są tylko w języku litewskim i angielskim. Rozwijając dobre stosunki, turystykę, innowacje pomiędzy Litwą i Polską w takich miejscach powinny się znaleźć również napisy w języku polskim, ale ich nie ma. Widocznie jeszcze nie szybko zanikną fobie na temat napisów w języku polskim.
Ryszard Jankowski
Czytaj więcej...